Ken je dat gevoel? Het kriebelt, je kan niet langer stilzitten, je hebt genoeg aan pijn en aan een verloren leven gedacht, je wil weer wat waard zijn. De drang om je te bewijzen, het gevoel vooruit te gaan en (opnieuw) serieus te worden genomen, komt op een bepaald moment de kop opsteken en vanaf dan krijg je het niet meer weg. Je wil werken, een carrièremaker zijn, een oprichter of zelfs een CEO zijn. Kan dat zomaar? Wat met de uitkeringen? Hoe groot zijn de risico’s eigenlijk en op welke steun kan je rekenen? Vandaag wordt een mythe ontkracht, één waar ik zelf ook volledig in mee ging.
Gedaan met de mythe
Om te beginnen moet je weten dat – net zoals in andere facetten van het leven van iemand met een beperking – er ook in de wereld van het ondernemen heel weinig mensen zijn met parate kennis over de stand van zaken. Hoe jammer het ook is, ondernemen met een beperking is de uitzondering. Je mag er dus van uitgaan dat maar weinig mensen de regels écht kennen. Ikzelf ben tot de constatatie gekomen dat zo goed als alle boekhouders (maar ook mensen die werken voor de mutualiteiten, de sociale verzekeringsfondsen en ondernemingsloketten) eigenlijk zo goed als niet op de hoogte zijn van de specifieke regelingen voor mensen met een beperking die willen werken. En al helemaal niet tot in de puntjes op de hoogte zijn van de impact die werken heeft of kan hebben op jouw budget.
Gelukkig kom je af en toe mensen tegen die toegewijd, vriendelijk en rustig alles even uit de doeken doen zonder zaken uit hun duim te zuigen. In mijn geval was het de maatschappelijk assistent van de FOD sociale zekerheid die op huisbezoek kwam, die mij gedetailleerd en verstaanbaar alles kon uitleggen. Door zijn unieke positie was hij ook in staat de zaken te bespreken, startend vanuit mijn standpunt. Zeer verfrissend!
Als zelfstandige verlies ik mijn uitkering, ik kan dus maar beter niets doen
Fout! Ondernemen is niet alleen goed voor de economie, het komt ook ten goede van jezelf en stimuleert jouw ontwikkeling als persoon. Op zich al niet slecht, maar een van de grootste motivators is en blijft geld. Al de speciale regelingen en uitkering voor mensen met een beperking maken het echter niet gemakkelijk om een beeld te krijgen van de gevolgen van werken. Misschien helpt mijn uitleg wel om voor jouw specifieke situatie te ontdekken of zo’n onderneming lucratief zou kunnen zijn.
Als je namelijk gaat kijken naar de uitkeringen, zal je merken dat je vaak op het begin of het einde van de maand één groot bedrag op je rekening ziet verschijnen. ‘Mijn uitkering’ noemen we dat dan. Maar we vergeten vaak dat dat ene bedrag een betaling is of kan zijn voor meerdere vergoedingen en/of toeslagen. Hier schuilt dan ook vaak het addertje onder het gras.
In mijn geval spreken we bijvoorbeeld over een ‘inkomensvervangende tegemoetkoming’ én een ‘integratietegemoetkoming’, waarbij de ‘inkomensvervangende tegemoetkoming’ het laagste bedrag vertegenwoordigt. Dit gezegd zijnde praat ik nu even over de maatregel die de overheid heeft getroffen om mensen met een beperking te steunen in hun ondernemerschap en werklust.
Iedereen weet dat extra inkomsten aangegeven moeten worden. Velen hebben schrik dat ze door het aangeven hun uitkering kunnen verliezen. Maar… niets is minder waar! Als je binnen de eerste drie maanden dat je werkt aangeeft dat je bent begonnen met inkomen te genereren, zal je voor de rest van het jaar je volledige uitkering kunnen behouden zonder die achteraf terug te moeten betalen. Sterk toch? Je hebt er dus alle belang bij zo snel mogelijk de federale overheidsdienst sociale zaken in te lichten over jou nieuwe inkomen.
Maar hoe zit dat dan na het eerste jaar? Daarna ben je zeker wél alles kwijt?
Wel, in jaar twee wordt er naar jouw inkomen van het jaar ervoor gekeken om een verrekening door te voeren. Als zelfstandige zal je in je eerste jaar van je activiteit sowieso al weinig of geen belastbaar inkomen verdiend hebben, tenminste als je een goede boekhouder hebt die jou ook aanraadt om te herinvesteren in jouw onderneming. Moest er toch een inkomen zijn, zal dat vereffend worden met je uitkering.
Aha, zie je wel?!
Toch niet! Weet je nog waaruit het maandelijks bedrag bestond? De vereffening gebeurt enkel met het gedeelte inkomensvervangende tegemoetkoming, het kleinste deel. Dus er wordt niet aan je integratietegemoetkoming geraakt! Zolang je jaarlijks inkomen niet boven de € 20.000 komt te liggen, zal je je integratietegemoetkoming integraal blijven behouden. Met andere woorden: je bent eigenlijk niet in staat een verlies te lijden.
Ik heb al mensen gehoord die niet konden werken omdat ze anders door de verandering in het statuut, als gezin, minder zouden gaan verdienen in totaal. Ik ben dus zeer benieuwd wat jullie ervaringen zijn en verwacht me aan pittige discussies! Laat hieronder van je horen.
Bram 23 november 2015
Dus als ik het goed begrijp klopt het niet wat de meesten zeggen?
Dat als je begint te werken je uitkering meteen stopr.
Die gaat nog een jaar verder dan?
Steven Claeys 23 november 2015
Jep! ALS je het direct (binnen de 3 maanden) na je start aangeeft bij de FOD. 🙂
Lien 8 december 2015
Momenteel heb ik geen werk…en indien ik bij mijn vriend wil intrekken verlies ik de gehele inkomensvervangende tegemoetkoming en een groot stuk integratietegemoetkoming omdat hij boven die 20 000 zit…MAAR met enkel zijn inkomen zal het ons nooit lukken om samen te leven, dus woon ik nu nog steeds noodgedwongen thuis terwijl ik al 2 jaar (!) werkzoekende ben. Werken is inderdaad in ieders belang 🙂 .
Arteau 16 december 2022
Heldere uitleg waarvoor dank! Enig idee hoe dit zit als je geen inkomensvarvangende tegemoetkoming van het FOD maar in plaats een invaliditeitsuitkering van het CM ontvangt? Hoe ik het begrepen heb verlies ik ongeacht hoeveel ik zou verdienen met mijn zaak een aanzienlijk percentage van mijn invaliditeitsuitkering. Ik had een zaakje in bijberoep dat eerder een uit de hand gelopen hobby was. Ik verdiende genoeg om mijn facturen en kwartaalbijdragen te betalen, en af en toe eens iets voor de zaak aan te kopen. Ik had weinig tot geen kosten buiten de boekhouder etc. Toen ik op invaliditeit kwam kreeg ik de melding dat ik ging moeten kiezen: zaak behouden en een gedeelte van de uitkering krijgen, of zaak stopzetten en de volledige uitkering krijgen. Aangezien ik bijna niets verdiende was de keuze snel gemaakt, maar het wringt nog steeds dat ik eigenlijk afgestraft werd op zelfstandig te proberen zijn…
Sam 24 maart 2017
Een interessant verhaal. Ik heb zelf een IVT en IT en heb in het verleden al zelfstandige activiteit gehad. Dit was echter betaald freelance werk als voortvloeisel van vrijwilligerswerk, dat bij het FOD Sociale Zekerheid niet moet aangegeven worden. Daar kreeg ik een ereloon voor (en op het einde van het jaar dus een belastingsfiche). Dit was geen groot bedrag (minder dan 1000 euro per jaar), maar werd bij de ambtelijke herziening toch verrekend bij de herberekening van mijn IVT en IT. In beide gevallen telde het als ‘arbeidsinkomen’ en werd het dus afgetrokken, waardoor ik op maandbasis minder uitkering had. Ook al doe ik de activiteit niet meer, het duurt nog een jaar of twee vooraleer er terug een herziening is, en mijn uitkering weer 100% bedraagt.
Vanessa Marquet 25 oktober 2017
Mooi verhaal maar veel mensen in het statuut van IVT/IT, waaronder ikzelf, zijn niet in staat voltijds te ondernemen!!!
Wat wel kan zou een aantal uurtjes per week zijn, naar eigen kunnen en vermogen….. maar na jaren zoeken zou dit toch niet kunnen zonder hiervoor zwaar gestraft te worden. Resultaat is dat ik idd niet anders kan dan mijn plannen en dromen op te bergen.
Een bijberoep in dit stelsel word automatisch gezien als een hoofdberoep.
Met de inkomsten van een paar uur ondernemen, kunnen de volledige zelfstandige bijdragen niet betaald worden, laatstaan dat je kan voorzien in levensonderhoud!!
Hazo vzw heeft hier bij de overheid ook reeds voor gepleit maar nog geen succes.
Zou zo graag een paar uurtjes ondernemen, iemand een oplossing? Instanties weten er geen raad mee in elk geval!!!
Hanne 7 januari 2020
Ik krijg een IT en een IVT, toen ik alleen woonde kreeg ik een redelijk hoog bedrag.
Ik krijg ook een zorgbudget door mijn ziekenkas. Maar sinds ik samen woon krijg ik nog maar het minimum bedrag.
Sinds 3maanden een huis gekocht, dit is haalbaar maar op de moeilijke maanden houden we niks over. Ik zou de kans kunnen hebben om vanuit huis te werken (gaan werken is ivm mijn handicap niet mogelijk).
Iemand hier ervaring mee? Hoe zit het met de IVT en de IT als je thuiswerk doet? Heel veel vind ik niet terug op het internet, denk soms dat ze het zelf niet weten
dirk 19 augustus 2020
t
Boussemaere 24 februari 2022
Steve
Steve Boussemaere 24 februari 2022
Hoi,
Ik vond je verhaal terwijl ik op zoek was naar info over zelfstandig zijn met een beperking als je it en ivt krijgt. Concreet heb ik de kans om als dj te werken in danscafé. Daar schrijven ze niemand in, tenzij als flexi. Ze willen dus dat ik facturen maak, maar zelfstandig worden in hoofdberoep zal me veel meer kosten dan het opbrengt, althans op het eerste zicht. Maar zo te zien, zijn deze mosts al een aantal jaar oud, dus misschien is er al van overheidswege uit al iets gewijzigd zodat het nu gemakkelijker is om zelfstandig te worden met een beperking, liefst dan in bijberoep want ik zal te weinig verdienen om zelfstandig te worden in hoofdberoep. Weet iemand soms raad? Alvast dank.